Η τερηδόνα είναι μια νόσος, που προκαλεί την προοδευτική καταστροφή των δοντιών. Αποτελεί τη συχνότερη μολυσματική νόσο των παιδιών στον κόσμο. Προκαλείται από τα μικρόβια που βρίσκονται στην οδοντική μικροβιακή πλάκα (λευκό επίχρισμα από υπολείμματα τροφών πάνω στα δόντια).
Κατά την διάρκεια των γευμάτων, παράγονται επικίνδυνα οξέα για τα δόντια, εξ΄αιτίας του μεταβολισμού των υδατανθράκων των τροφών (ζάχαρη, άμυλο) και παρουσία των μικροβίων του στόματος. Αυτά τα οξέα διαλύουν το ασβέστιο της επιφάνειας των δοντιών και προκαλούν την εμφάνιση της τερηδόνας.
Είναι κληρονομική;
- Η τερηδόνα δεν είναι κληρονομική νόσος! Τα μικρόβια που την προκαλούν μεταδίδονται στο παιδί μετά από την ανατολή των νεογιλών δοντιών. Η μετάδοση των μικροβίων γίνεται από το οικογενειακό περιβάλλον και ιδιαίτερα από τη μητέρα, με την οποία έχει τη συχνότερη επαφή το παιδί. Τα μικρόβια όμως για να προκαλέσουν τερηδόνα χρειάζονται την παρουσία υδατανθράκων και κυρίως ζάχαρης στο στόμα.
Η αντίληψη ότι το παιδί θα κληρονομήσει ούτως ή άλλως τα χαλασμένα δόντια των γονιών του είναι λάθος! Αυτό που «κληρονομούν» τα παιδιά είναι οι συνήθειες διατροφής και στοματικής υγιεινής των γονέων. Κακές συνήθειες διατροφής και κακή στοματική υγιεινή είναι οι κύριοι λόγοι που οδηγούν στην εμφάνιση της τερηδόνας.
Η πιο γρήγορη και εκτεταμένη καταστροφή των νεογιλών δοντιών από τερηδόνα παρουσιάζεται σε παιδιά που χρησιμοποιούν, μπιμπερό με γάλα ή άλλα γλυκά ροφήματα κυρίως κατά τη διάρκεια του νυκτερινού ύπνου, αλλά και σε παιδιά τα οποία μασούν πολύ αργά το φαγητό τους!
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η αντιμετώπιση των τερηδονικών βλαβών πρέπει να γίνεται το συντομότερο, γιατί η εξέλιξη της νόσου μπορεί να είναι ταχεία σε ορισμένα παιδιά, αναλόγως την εντόπιση και την ηλικία, και μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρη απώλεια των νεογιλών δοντιών.
Στην αντιμετώπιση της τερηδόνας είναι εξίσου σημαντική η θεραπεία των υπαρχόντων τερηδονικών αλλοιώσεων καθώς και η πρόληψη νέων.
Η θεραπεία περιλαμβάνει εμφράξεις (τα γνωστά ‘σφραγίσματα’) αλλά ίσως και θεραπείες δοντιών (πολφοτομή, ενδοδοντική θεραπεία ή κοινώς ‘απονεύρωση’) σε περιπτώσεις έκτασης της βλάβης κοντά στο νεύρο του δοντιού. Υπάρχουν περιπτώσεις που η έκταση της τερηδόνας είναι τόσο μεγάλη καθιστώντας την διατήρηση του δοντιού στον φραγμό αδύνατη. Τότε η θεραπευτική αντιμετώπιση περιορίζεται σε εξαγωγή του δοντιού.
Προς αποφυγή των παραπάνω θεραπευτικών ενεργειών καλό είναι μια βλάβη να προλαμβάνεται πριν προχωρήσει η εξέλιξή της. Η έννοια της πρόληψης εμπεριέχει την αναχαίτηση αρχόμενων τερηδονικών αλλοιώσεων αλλά και την αποφυγή εμφάνισης νέων. Η πρόληψη είναι πάντα ένας πιο εύκολος και πιο οικονομικός τρόπος αντιμετώπισης της νόσου, γεγονός που την καθιστά τόσο αναγκαία όσο και τη θεραπεία!
Ο κίνδυνος προσβολής από την τερηδόνα εξακολουθεί να είναι μεγάλος και για τα μόνιμα δόντια, ιδιαίτερα μέχρι την ηλικία των 17 ετών.
Οι περιοδικές επισκέψεις, κάθε 6 μήνες, βοηθούν τον Παιδοδοντίατρο να εντοπίσει έγκαιρα τις βλάβες της τερηδόνας και να εφαρμόσει την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.
